Kaliska Edukacja Archiwalna





Kaliska Edukacja Archiwalna

Poczytaj > Archiwalia dotyczące znanych osób

Akt zgonu Jana Mertki z 1919 r. APK, Urząd Stanu Cywilnego Przygodzice, sygn. 290, akt zgonu nr 7

Archiwalia dotyczące znanych osób

Jan Mertka urodził się 27 lipca 1899 r. w Przygodzicach. Jego rodzicami byli Józef i Magdalena z d. Kasprzak. W 1915 r. wyjechał do Westfalii. Pracował m. in. w Spółdzielni Piekarskiej w Duisburgu, Fabryce Stali w Bochum i Fabryce Części Elektrycznych w Weimarze. W 1918 r. przyjechał do Ostrowa Wielkopolskiego i wstąpił do I. Pułku Piechoty Polskiej. Po jego rozwiązaniu, Jan Mertka służył w I. Batalionie Pogranicznym w Szczypiornie, uformowanym w grudniu 1918 r. w Kaliszu. 27 grudnia 1918 r. w czasie patrolu ze swoim kompanem Jan Mertka został ciężko zraniony przez żołnierzy niemieckiej formacji Heimatschutz pod Boczkowem. Zmarł tego samego dnia w wyniku odniesionych ran w domu państwa Bąkowskich w Szczypiornie. Pochowano go 31 grudnia 1918 r. na starym cmentarzu w Ostrowie Wielkopolskim, skąd zwłoki ekshumowano w 1929 r. i przeniesiono na cmentarz przy ul. Limanowskiego. Jan Mertka jest uważany za pierwszego poległego powstańca wielkopolskiego, pomimo, że zmarł na kilka godzin przed wybuchem walk powstańczych w Poznaniu. Pośmiertnie odznaczono go Krzyżem Walecznych, Medalem Pamiątkowym za wojnę 1918-1921 i Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Jan Mertka patronował przygodzickiemu Związkowi Powstańców Wielkopolskich. Jego śmierć została upamiętniona przez pomnik, który po wielu zawirowaniach, spowodowanych m. in. uzgodnieniem dogodnej lokalizacji, ostatecznie odsłonięto 26 września 1982 r. w Przygodzicach.

Dokument został przekazany do zasobu Archiwum Państwowego w Kaliszu przez Urząd Stanu Cywilnego w Przygodzicach w 2019r.

Skip to content